ZAPRASZA.net POLSKA ZAPRASZA KRAKÓW ZAPRASZA TV ZAPRASZA ART ZAPRASZA
Dodaj artykuł  

KIM JESTEŚMY ARTYKUŁY COVID-19 CIEKAWE LINKI 2002-2009 NASZ PATRONAT DZIŚ W KRAKOWIE DZIŚ W POLSCE

Ciekawe strony

Meredith Miller - Trauma w relacjach ludzi z rządem. Psychologiczne aspekty operacji „Covid-19”  
Jak robi się z ludzi idiotów czy zmanipulowane marionetki i jak ludzie robią to sobie sami !
 
Prof. Sucharit Bhakdi: wykład na temat szczepień  
 
Ivan Komarenko wywiad dla Głos Obywatelski 
W obronie Naszej wolności 
Cała prawda o World Trade Center 
Filmik dokumentalny przedstawiający wydarzenia z 11 września 2001 roku. 
Wojsko izraelskie zabija Żydów, by odpowiedzialnością obarczyć Hamas 
Na angielskojęzycznej, izraelskiej stronie ynetnews.com, pojawił się film nakręcony w podczerwieni przez jeden z izraelskich helikopterów typu Apache podczas ataku Hamasu na Izrael 7.10.2023 r. 
Nanotechnologia w szczepionkach 
PIĄTA KOLUMNA - SPRAWOZDANIE Z PRAC NAD ANALIZĄ ZAWARTOŚCI I DZIAŁANIA "SZCZEPIONEK" NA COVID 
Zawłaszczenie majątku przez bankierów poprzez rewolucje społeczne 
Co łączy rewolucję październikową, upadek muru berlińskiego, rozpad bloku wschodniego i dzisiejszą wojnę klimatyczną?



 
Kanciarze z Wall Street 
Film przedstawia kulisy Wall street . Metody działania , które doprowadziły w ciągu kilku ostatnich lat do wywołania kryzysu finansowego. 
Covid to operacja wojskowa 
Nowa holenderska minister zdrowia wyznaje: „Musimy wykonywać rozkazy NATO, USA i NCTV; Covid to operacja wojskowa” 
Warto posłuchać 
Chociaż scyzoryk się w kieszeni otwiera - to musimy zapamiętać takie zdarzenia i przypomnieć przed Trybunałem do spraw zbrodni kowidowych 
Medialni MORDERCY! 
Jak najgorsze szumowiny z pierwszych stron gazet, szczuły na ludzi, którzy nie dali się zatruć trującą szczepionką przeciwko nieistniejącemu kowidowi 
Cała prawda o ataku z 11 września 
Jeden z filmów usułujących przedstawić prawdę i ataku z 11 września 2001 roku 
Wykład Ernsta Wolffa na temat obecnego kryzysu 
 
Kolędowanie w Alternatywie dla Niemiec 
 
"patriotyzm" po 1989 roku 
komentarz zbędny 
Los Angeles - piekło na ziemi 
Ubóstwo w Kalifornii. Zrujnowana gospodarka najbogatszej kiedyś części świata.
To czeka nas jutro.
 
Syntetyczny patogen - to nie jest szczepionka 
Wstrzykuje się im substancję chemiczną po to, żeby wywołać chorobę, a nie żeby wywołać odpowiedź odpornościową i nieprzenoszenie wirusa. Mówiąc inaczej, nic z tego nie powstrzyma rozprzestrzeniania się czegokolwiek. Tu chodzi o, żebyś się pochorował i o to, żeby to Twoje komórki spowodowały chorobę. 
Nastąpił globalny zamach stanu 
Oszustwo covid-19 zostało wymyślone w jakimś celu; była to część planu, który zaczął się na poważnie w latach 60., kiedy grupa ludzi spotkała się i zgodziła, że świat jest przeludniony. 
Debata ws. pandemii COVID-19! 
Sytuacja w Polsce i na świecie! Klimczewski, Socha, Giorganni!  
Ljubljana - protesty przeciwko szczepieniom 
29 września 2020 roku po incydencie na obwodnicy Lublany trwa na Placu Republiki protest przeciwko szczepieniom Covid-19
 
więcej ->

 
 

Ustruj dla człowieka

Etyka i Ekonomia - publikowane we fragmentach

Jednostronna perspektywa

Dobrobyt i pomyślność Polski zależą na szczęście - nie tylko od działań polityków i wpływu międzynarodowej koniunktury, ale także od świadomości społecznej i aktywności samych Polaków. Rzeczywisty stosunek do kapitalizmu jest tu sprawą zasadniczą. Kapitalizm zwyciężył w konkurencji z socjalizmem w sferze politycznej i ekonomicznej, czy jednak również w świadomości społecznej? Nie można dać sensownej odpowiedzi na to pytanie, nie dopowiadając: kapitalizm - ale jaki?
Nie jest bowiem kapitalizm jakąś jednolitą doktryną, której można byłoby przypisać jednoznaczne oceny. Wspomina o tej kwestii papież Jan Paweł II w encyklice "Centesimus annus" odpowiadając na pytanie, czy klęska komunizmu oznacza zwycięstwo kapitalizmu jako systemu społecznego (zaznacza on, że wolałby używać innego terminu niż "kapitalizm", na przykład "ekonomia przedsiębiorczości" czy "wolna ekonomia"). Papież stwierdza, że można mówić o zwycięstwie kapitalizmu, jeśli rozumie się przezeń system wolności gospodarczej wprzęgnięty w służbę integralnie rozumianej wolności ludzkiej. I dopowiada, że chodzi tu o taką wolność, która ma nade wszystko charakter etyczny i religijny (Centesimus annus, 42)
Spojrzenie na moralne ?ródła kapitalizmu
(...)
Demokratyczny kapitalizm
M. Novak zapowiada, że będzie prezentował swoją koncepcję z perspektywy amerykańskiej. Koncepcja ta opiera się nie tylko na teoretycznych rozważaniach, ale jest również zapisem idei, które są realizowane w praktyce, przedstawiają więc propozycję, którą światu pokazały i wciąż pokazują Stany Zjednoczone. Tę koncepcję, którą Novak nazywa "demokratycznym kapitalizmem" tworzą trzy niezależne systemy: polityczny, gospodarczy i kulturalny. Systemy te w normalnym państwie - zdaniem Novaka - wzajemnie się równoważą i kontrolują. Charakteryzując je, pisze on:
- Nie wierzymy ani w "nieokiełznany kapitalizm", ani w kierownicze i dominujące państwo, ani wreszcie w jedynie obowiązującą postać sumienia. Już z tej ogólnej charakterystyki widać, że najwięcej uwagi należy poświęcić systemowi, który Novak nazywa moralno-kulturalnym, a to ze względu na niepokojąco brzmiące sformułowania dotyczące sumienia i potrzeby pluralizmu w tej dziedzinie. M. Novak odnosząc się do żydowskiej i chrześcijańskiej wizji człowieka zwraca uwagę na filary, które decydują o swoistości tej koncepcji, obecne również w praktyce amerykańskiego kapitalizmu. Są nimi: wzięcie poprawki na ludzką omylność i grzech, podkreślenie kreatywności oraz swoiste koncepcje wolności i wspólnoty. Warto zwłaszcza zwrócić uwagę na rozumienie wolności, a także wspólnoty, które - jak stwierdza sam autor - jest ważne także z tego powodu, że odbiera socjalistom monopol w tej dziedzinie.
"Wolność uporządkowana"
M. Novak przedstawia swoją koncepcję wolności w dyskusji z poglądami Isaiaha Berlina zawartymi w książce “Dwie koncepcje wolności”. Wyróżnia się tam tzw. “wolność negatywną”, która polega na nieobecności zewnętrznego przymusu (na tym miałaby się opierać wolność liberalna) oraz “wolność pozytywną”, która opisuje również drogi i warunki osiągnięcia wolności, a przez to miałaby rzekomo być zbieżna z tendencjami kolektywistycznymi i totalitarnymi. Echo tego podziału można u nas dostrzec na przykład w atakach liberałów nie tylko spod znaku “Gazety Wyborczej”, którzy oskarżają Kościół, czy polityków sięgających do argumentacji moralnej, o to, że podważają wolność jednostki i chcą zaprowadzać totalitarne porządki. Zdaniem Novaka, ani negatywna, ani pozytywna koncepcja wolności nie odpowiada właściwemu liberalizmowi. Przedstawia on “trzecią koncepcję wolności”, która – jego zdaniem – jest właściwa dla autorów i twórców amerykańskiej demokracji. Jest to “wolność uporządkowana”. Jej urzeczywistnienie wymaga “pewnego stopnia męskiej lub żeńskiej siły (virtus) wystarczającej do uzyskania wewnętrznej samokontroli nad własnymi namiętnościami i żądzami, aby móc oceniać sprawy tak chłodno, realistycznie i beznamiętnie, jak tego wymaga refleksja i świadomy wybór”. Ideą tej uporządkowanej wolności jest “panowanie nad sobą” – co zdaniem Novaka doskonale ukazują słowa amerykańskiego hymnu:
Umacniaj swą duszę panując nad sobą,
zaś wolność utwierdzaj prawem
Wydaje się, że na płaszczy?nie tak rozumianej uporządkowanej wolności można lepiej i owocniej prowadzić dyskusję, niż z koncepcją indywidualistycznej i zanarchizowanej “wolności negatywnej”, którą nasycone jest myślenie wielu dzisiejszych ideologów europejskich, zwłaszcza tych, którzy sięgają do tradycji pokolenia ’68, które w tak fatalny sposób oddziaływuje na współczesność. Co nie znaczy, że należy się zgadzać ze wszystkimi tezami, na których się opiera się koncepcja prezentowana przez M. Novaka. O czym pó?niej.
Wolne jednostki w wolnych stowarzyszeniach
(...)
Drażliwa kwestia prawdy
Te dwie kwestie, rozumienie wolności i wspólnoty są cennym wkładem w odsłanianiu moralnych fundamentów kapitalizmu. Dlatego warto o nich dalej dyskutować, zwłaszcza, że koncepcje te można również weryfikować w konkretnej rzeczywistości, choć - jak zaznacza Novak – nie są one w niej realizowane w sposób doskonały. Nie może to jednak oznaczać bezkrytycznego podejścia do tej koncepcji.
Pierwsze poważne zastrzeżenie wiąże się z postulowanym tu “pluralizmem” kulturowym, sięgającym aż do ludzkiego sumienia. Dotyka to najbardziej drażliwej dla liberałów kwestii: relacji wolności do prawdy. Czy rzeczywiście wystarczy opisać ten stosunek tak jak robi to Novak pisząc, że “w autentycznie liberalnej koncepcji wolności swobodne czyny wypływają ze spokojnych i rozważnych sądów na temat prawdy”. Czy nie należy dodać, że nie jest to “partnerska” relacja uzgadniania, ale po prostu wolność jest podporządkowania prawdzie? Fakt, że takie stwierdzenie może budzić radykalny sprzeciw liberałów, nie jest dostatecznym argumentem za jego odrzuceniem.
Chrześcijańscy żandarmi?
Druga kwestia, to obecność absolutnej prawdy w życiu indywidualnym i społecznym. Uznanie, że istnieje prawda absolutna, to jeden z warunków koniecznych, ale nie wystarczających, aby “ochrzcić liberalizm” (na takim stanowisku stoi – jak mi się wydaje – przedstawiciel polskiego katolickiego liberalizmu o. M. Zięba w tekście "Kościół wobec liberalnej demokracji" opublikowanym we wspomnianym wyborze). Pozostają bowiem do zaakceptowania konsekwencje tego faktu. W dziedzinie indywidualnej "wolność sumienia" nie może oznaczać "równości sumień", czyli pluralizmu, który jest po prostu relatywizmem. W dziedzinie społecznej jedną z najważniejszych konsekwencji jest nadrzędność prawa naturalnego nad prawem stanowionym. Ważną konsekwencją jest również nadrzędny charakter moralności wobec ekonomii i7 polityki. Oczywiście tę nadrzędność należy dobrze rozumieć - chodzi o pierwszeństwo dobra osoby nad dążeniem do zysku i władzy. Tymczasem M. Novak pisze o niebezpieczeństwie przejęcia władzy przez ludzi, "których sumienia wywyższone zostały ponad sumienia ich błądzących i nieoświeconych braci". Jego zdaniem - w przypadku religii zarozumiałość ta stworzyła Inkwizycję; w moralności doprowadziła do rządów świętych; w polityce – do gułagu (..)”. Nawet biorąc pod uwagę sarkazm tych stwierdzeń wynikający z doświadczeń historii, co najmniej niefortunne wydaje się sformułowanie “rządy świętych”; trzeba też zauważyć niebezpieczeństwa, do jakiego prowadzi taka przezorność – tępiąc nadużycia, utrudnia wprowadzanie moralnego ładu do życia społecznego. Czyż podobnej tendencji nie można dostrzec w tym apelu Novaka skierowanym do chrześcijan: “W imię tej właśnie chrześcijańskiej wolności chrześcijanie (a także inni) muszą stawić czoło wymuszaniu przedwczesnego przyjścia na ziemię Królestwa Bożego – rządów sprawiedliwości społecznej”. To osobliwa koncepcja, aby chrześcijanie byli żandarmami tępiącymi ideę sprawiedliwości społecznej.
Zbyt optymistyczna wizja
(...)
Dlaczego wolność?
Pozostaje wreszcie ostatnie pytanie, co nie znaczy, że najmniej ważne: Dlaczego wolność stanowi podstawową perspektywę, z której należy oceniać ludzką rzeczywistość indywidualną i społeczną? Nikt nie kwestionuje, że wolność jest istotną własnością ludzkiej natury, ale czy jedyną i wyczerpującą istotę człowieka? Można przecież przyjąć inny punkt widzenia. Można na człowieka i rzeczywistość społeczną patrzeć z perspektywy prawdy albo... miłości. Czy są one mniej istotne niż wolność?
Waga podnoszonych przez M. Novaka problemów sprawia, że tę wersję liberalizmu, którą on proponuje, należy traktować z życzliwą uwagą, ale należy ją oceniać w świetle nauki społecznej Kościoła bez żadnej taryfy ulgowej. Niektóre zagadnienia postawione są interesująco, np. koncepcja “uporządkowanej wolności” czy wzajemna relacja między jednostką a wspólnotą. Inne sformułowania budzą poważne zastrzeżenia np. dotyczące pluralizmu sumień, dobroczynnego wpływu rynków; zastanawia również niechęć do pozytywnego przedstawiania wolności. Przedstawione przez M. Novaka rozwiązania są w części sprawdzone w rzeczywistości Stanów Zjednoczonych. Ma to swoją pozytywną, ale i negatywną stronę – nie wiadomo bowiem jak sprawdziłyby się one w Polsce, gdzie inne są formy życia społecznego, inne tradycje polityczne, inna rola religii i Kościoła, wreszcie, niewspółmiernie większa świadomość narodowa. Oparcie się na tezach M. Novaka może prowadzić do poważnych błędów, a przynajmniej nie chroni przed nimi, mogą być też one wykorzystane przez zwolenników niezgodnej z nauką społeczną Kościoła wersji kapitalizmu jak to pokazują również polskie doświadczenia

WITOLD STARNAWSKI
27 sierpień 2003

"Głos" 

  

Archiwum

Manipulacje, klamstwa, korupcja - dr Piotr Bein
marzec 15, 2008
przeslala Elzbieta Gawlas
Putin żąda od Polski wyjaśnień
sierpień 1, 2005
(RMF/PAP)
Wiadomość która szybko zniknęła z czołówek...
październik 14, 2003
tylko kopista...
Śmierć Fenixa
czerwiec 5, 2006
Marek Olżyński
Myslozbrodnie
czerwiec 2, 2007
przeslala Elzbieta
To działo się w Polsce komunistycznej WYROK ŚMIERCI ZA POSIADANIE RADIA
sierpień 15, 2002
WW
Zakon Księży Inwestorów
grudzień 14, 2006
Igor T. Miecik Agnieszka Jędrzejczak
Pościgowy bezsens
styczeń 15, 2007
Mirosław Naleziński, Gdynia
Recepta Radka Sikorskiego na ponizenie Polski
październik 7, 2006
dr Marek Glogoczowski
Czego nie powiedział profesor Poznański
styczeń 23, 2005
Artur Łoboda
Nowy dowod osobisty to niewolnictwo w Polsce
grudzień 28, 2007
2,5 mil emigrantow
Szanowni Wielbiciele Platformy JKM.
czerwiec 7, 2005
Lewy Stoss
Francja przoduje w budowie elektrowni nuklearnych
marzec 29, 2006
Iwo Cyprian Pogonowski
Milczenie za 400 milionów złotych
lipiec 14, 2002
PAP
VII rocznica agresji NATO na Jugosławię
marzec 23, 2006
Tadeusz Samitowski
Śpiewak śpiewa fałszem
styczeń 4, 2007
Zygmunt Jan Prusiński
Zła wola uwola
lipiec 18, 2006
Jeremi Jedlicz
Process Usuwania ze Stanowiska Prezydenta USA
luty 1, 2006
Iwo Cyprian Pogonowski
Aż taka ciemnota?
marzec 18, 2004
cywilizowany
Esbecki sposób na "wycofywanie się rakiem"
lipiec 15, 2003
więcej ->
 
   


Kontakt

Fundacja Promocji Kultury
Copyright © 2002 - 2025 Polskie Niezależne Media